HOLY AUTONOMOUS SOVEREIGN MONASTERY OF SAINT CATHERINE OF THE
HOLY AND GOD-TRODDEN MOUNTAIN OF SINAI
The Holy Monastery of Sinai Prays for Hagia Sophia
By the Archbishop of Sinai, Damianos
A voice of deep sorrow from the center of the Sinai desert, the Monastery of St. Catherine of the Holy and God-trodden Mountain of Sinai, a voice of brotherly prayer and petition.
Above the main portal to Hagia Sophia, the builder of St. Catherine’s Monastery, Saint Justinian, offers the Church of the Wisdom of God to Christ.
Our Monastery, a sibling construction of the Temple of the Divine Wisdom of Constantinople – sharing the same builder, the Great Emperor St. Justinian – feels pain, oppression, and affliction that our sister Great Church, Saint Sophia, the boast of our ancestry, once again is defiled and led into degenerate captivity. With the help of God, under the protection of Saint Catherine, the Divine Liturgy has been celebrated in our holy Monastery ceaselessly for sixteen centuries; a period during which Hagia Sophia, captive to barbarian hands, was pillaged and despoiled. Atrocity was first wrought unfortunately by western Christianity from 1204 – 1261, 57 years which constituted the precursor of its ravaging by the Ottomans. Beginning in 1453, this continues until today, a period of desecration stretching to 567 years.
We are distressed because from the experience of our historic Monastery, daily life teaches that our Monastery and Hagia Sophia are not soulless constructions, the fruit of human vanity or overblown ambition, but incarnations of prayer and supplication. We are speaking of living organisms that mystically feel, suffer and groan with humanity. They comprise material symbols that raise up, express and mirror realities beyond those of common sensibilities, and reflect the hidden Beauty and Light of the Kingdom of the Triple-sunned Divinity. When the unbaptized representatives of the Rus, tenth-century ancestors of our fellow-believing Russians, entered Hagia Sophia for the first time, they avowed they had beheld heaven on earth. Whereas we Orthodox are so accustomed to the exalted comeliness of our temples, whether small or large (an indicator of the uncreated beauty of the Triune Divinity), it is as though we have blinded ourselves to the appreciation shown such splendors by our Russian Orthodox friends – to which, however, we are witnesses and heirs.
Archbishop Damianos in front of Hagia Sophia 2018.
On one hand, the Western cosmos confronts the miracle of Hagia Sophia with humanistic criteria, focusing on its authentically artistic dimensions; on the other, having lost its sense of the sacred to its theology, it does not comprehend the meaning of desecration – the desecration to which Hagia Sophia is being held hostage.
By what agreement with our own tradition, and the premises of its construction, however, do we descend to this level by referring to Hagia Sophia as a “monument,” as they do? A word which neither expresses it, because as a Temple it has another function; nor describes it, given that the word “monument” (in our own tongue, at least) carries the meaning of a burial plot. How odd and unfitting, then, is it to accept as a monument of the dead, an organism so alive as the great Church of Hagia Sophia?
If we grasp well that Hagia Sophia is a Holy Temple and indeed a beacon (symbol) for all of us; that the heart of our Orthodox heritage beats strongly, kneels reverently, and mystically liturgizes in the Temple of the Wisdom of God – only then are we worthy of her!
May we unite our strengths, our voices, and our prayers toward the Wisdom and Compassion of our Triune God, who has His earthly dwelling under His care, having preserved it whole for sixteen centuries, that He may once more preside over the storms which are breaking upon it and upon the wounded, from the ages, soul of our ethnicity … the soul which dwells within the innermost sanctuary of its magnificence through its history, traditions and values (freedom, democracy, Christian love and fellowship) … the soul that has remained true to them all with its own blood, throughout the course of its crucified path toward the Resurrection.
Question from a friend of the Monastery:
I watched Turkish president Erdogan's speech about a "second conquest" and the broadcast of the Islamic prayer inside the Hagia Sophia with the images of Christ and the Virgin Mary covered. I felt terrible and shed tears. I continue to feel helpless. I wonder if you could pass this question on to the monks: As a Christian, I feel helpless watching all that has unfolded with the Hagia Sophia. What can I do? Are there any prayers I should say?
Response from the Archbishop of Sinai, Damianos:
God allows harsh trials to come our way – sometimes related to our health, sometimes to the loss of loved ones. And at other times trials concern our faith. In every case, however, temptations spiritually benefit each one of us who has deep faith and doesn’t remonstrate against God.
One can weep and entreat God for strength to surpass a temptation, of course.
Regarding Hagia Sophia, it is a temptation to wonder why God allowed such distressing events to take place within His Holy Temple throughout history – Christians tortured and slain, and the building itself converted to the use of a different religious faith … Couldn’t God blind those who disrespect and desecrate His Temple?
Allow me to answer: Consider our soul, that was fashioned by God – is it not a precious Temple? How, then, did we allow our enemy, the devil, to desecrate it with our sinful and immoral acts? Or, with our indifference to the love of God?
Thusly our All-Good God allowed His Temple of Hagia Sophia, which is not a person but a building, to suffer defilement, in order to remind us that firstly we ourselves are at fault for our indifference to our own Temple – our body and soul. This is why we don’t see the lesson God wishes to teach us – the God who commands both the means and power to restore things in future to their correct status … Just as He can save us from the fall and the defilement we allowed to befall ourselves, and which, with repentance, we can rectify.
And not only this, but, having achieved purity from sin, we will be able at this point to petition God for an injustice such as that of Hagia Sophia to be redressed – and in this way to participate with Him in the restoration of all righteousness.
Let us pray, then, first for our own selves, and then for other people, and for the restoration of every creation of God throughout the world, especially within Christianity, to be returned by God to its natural state of holiness.
ΙΕΡΑ ΑΥΤΟΝΟΜΟΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗ MONH AΓIAΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ
ΤΟΥ AΓIOY KAI ΘΕΟΒΑΔΙΣΤΟΥ ΟΡΟΥΣ ΣΙΝΑ
Η ΜΟΝΗ ΣΙΝΑ ΠΡΟΣΕΥΧΕΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ
Φωνή βαθυτάτης θλίψεως από τό κέντρο της Σιναϊτικῆς ερήμου, τη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Αγίου και Θεοβαδίστου Όρους Σινά, φωνή ἀδελφικῆς προσευχής και δεήσεως.
Η Μονή μας, αδελφό κτίσμα τοῦ Ναού της του Θεού Σοφίας της Κωνσταντινουπόλεως, έχοντας κοινό κτήτορα τον Μέγα Αυτοκράτορα Άγιο Ιουστινιανό, πονά, οδυνάται καί θλίβεται που βεβηλώνεται για μιά ακόμα φορά και οδηγείται σε βαναυσότερη αιχμαλωσία, η αδελφή μας Μεγάλη Εκκλησία, η Αγία Σοφία, το καύχημα του Γένους μας. Στη Μονή μας τελείται, με την βοήθεια του Θεού υπό την σκέπη της Αγίας Αικατερίνης, ακατάπαυστα εδώ και 16 αιώνες, η θεία Λειτουργία, ενώ η Αγιασοφιά αιχμάλωτη στα χέρια βαρβάρων, συλήθηκε και βεβηλώθηκε πρώτα δυστυχώς από τον δυτικό χριστιανισμό από το1204-1261 για 57 έτη, κατά την πρόδρομη άλωση της και αργότερα από τούς Τούρκους από το 1453 έως σήμερα βεβηλώνεται για 567 έτη.
Οδυνόμεθα γιατί από την εμπειρία στήν ιστορική μας Μονή βιώνουμε καθημερινά, ότι τόσο η Μονή μας, όσο καί η Αγία Σοφία, δεν είναι άψυχα κτίσματα, καρποί ανθρώπινης φιλοδοξίας ή μαξιμαλιστικών προθέσεων, αλλά ενσαρκώσεις προσευχής και παρακλήσεως. Πρόκειται γιά ζώντες οργανισμούς που μυστικά αισθάνονται, συνοδύνουν και συστενάζουν. Αποτελούν υλικά σύμβολα πού ανάγουν, εκφράζουν και πάνω τους καθρεπτίζουν υπεραισθητές πραγματικότητες και αντιφέγγουν το απόθετο Κάλλος και το Φως της Βασιλείας της Τρισηλίου Θεότητος. Όταν οι αβάπτιστοι εκπρόσωποι των Ρως, πρόγονοι των ομοδόξων μας Ρώσων τον 10ο αιώνα εισήλθαν για πρώτη φορά στην Αγία Σοφία, ομολόγησαν, ότι αντίκρυσαν τον ουρανό στην γη. Ενώ εμείς οι Ορθόδοξοι συνηθισμένοι στο υψηλής ποιότητας κτιστόν κάλλος των ιερών ναών μας μικρών ή μεγάλων που είναι ένδειξη της ωραιότητος του ακτίστου κάλλους της Τριαδικής Θεότητος είμαστε ειθισμένοι στα κάλλη αυτά και φαινόμεθα σαν να εθελοτυφλούμε μη εντυπωσιαζόμενοι όπως οι φίλοι μας ρώσοι ορθόδοξοι σε αυτή την πραγματικότητα, της οποίας είμεθα μάρτυρες και κληρονόμοι.
Ο Δυτικός κόσμος αντιμετωπίζει, αφ’ ενός μεν με ουμανιστικά κριτήρια το θαύμα της Αγίας Σοφίας, μένοντας στις πράγματι καλλιτεχνικές του διαστάσεις, αφ’ ετέρου δε έχοντας απωλέσει στην θεολογία του την αίσθηση της ιερότητας δεν κατανοεί τί σημαίνει βεβήλωση, στην οποία περιέρχεται.
Πόσο όμως σύμφωνο με την παράδοσή μας και τις προϋποθέσεις κατασκευής της Αγίας Σοφίας είναι όταν και εμείς κακώς συστοιχούμενοι με αυτούς την αποκαλούμε «μνημείο», λέξη, που αφ’ ενός μεν δεν την εκφράζει, γιατί ως Ναός έχει άλλη λειτουργία, αφ’ ετέρου δε γιατί, στην γλώσσα μας τουλάχιστον, η λέξη μνημείο έχει και την έννοια του ταφικού χώρου. Πόσο λοιπόν παράδοξο και ασύμβατο είναι να αποδεχόμαστε ως μνημείο-νεκρό, έναν ζωντανό οργανισμό σαν την Αγία Σοφία;
Αν εμπεδώσουμε ότι η Αγιασοφιά, είναι Ιερός Ναός και μάλιστα σημείο (σύμβολο) για όλους μας, ότι η καρδιά του Γένους μας πάλλεται, γονατίζει ευλαβικά και λειτουργείται μυστικά στο Ναό τής του Θεού Σοφίας, μόνο τότε την αξίζουμε!
Προς την του Τριαδικού μας Θεού Σοφία και ευσπλαχνία, πού έχει το επί γης κατοικητήριό Του υπό την σκέπη Του και το διατήρησε ακέραιο 16 αιώνες, ας ενώσουμε τις δυνάμεις μας, τις φωνές μας, και τις προσευχές μας, ώστε και πάλι να μεριμνήσει για τις νέες καταιγίδες που φαίνεται να ξεσπούν πάνω του και πάνω στην απ’ αιώνος πληγωμένη ψυχή του Γένους μας που εγκατοίκισε μέσα στα άδυτα μεγαλεία του δια μέσου των θρύλων και των παραδόσεων και των μεγάλων αξιών (ελευθερίας, δημοκρατίας, χριστιανικής αγάπης και αδελφοσύνης) που με αίμα διατήρησε ακολουθώντας την σταυροαναστάσιμη πορεία του.
ΕΚ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ ΣΙΝΑ